Πως η δυσλεξία επηρεάζει τους διάφορους τομείς της ζωής και της μάθησης.

Εικόνα κόμικ για την δυσλεξία.

 

(Πηγή:  http://blogs.sch.gr/95dimath )

Αντιμετώπιση της Δυσλεξία...άποψη λογοθεραπευτών.

Στα πρώτα χρόνια φοίτησης στο δημοτικό σχολείο τα συμπτώματα κάνουν την εμφάνιση τους ως μια απροσδόκητη αποτυχία ή πολύ χαμηλή επίδοση στην ανάγνωση και τη γραφή, που δε δικαιολογεί η ηλικία, οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες και το νοητικό επίπεδο του παιδιού.

Ένα άτομο με Δυσλεξία αντιμετωπίζει πάντα δυσκολίες στον γραπτό λόγο, τη γραφή, σοβαρές δυσκολίες στην ορθογραφία, αργοπορία στην εκμάθηση της ανάγνωσης. Αντιμετωπίζει συχνά δυσκολίες στα μαθηματικά, ειδικά στην αφομοίωση συμβόλων και μορφών, όπως οι πίνακες πολλαπλασιασμού, δυσκολίες στη βραχύχρονη μνήμη και οργάνωση, την παρακολούθηση οδηγιών και αλληλουχιών, την κατανόηση γραπτών κειμένων. Αντιμετωπίζει μερικές φορές δυσκολίες στον προφορικό λόγο, τον χωροχρονικό προσανατολισμό, τη διάκριση δεξί-αριστερό.   Οι δυσκολίες αυτές, ποιοτικά και ποσοτικά,  ποικίλουν από άτομο σε άτομο με τα συμπτώματα να διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία του.

Στον τομέα της αξιολόγησης για ανίχνευση ύπαρξης Ε.Μ.Δ ο λογοθεραπευτής λειτουργεί ως μέλος μιας διεπιστημονικής ομάδας, στην οποία εκτός από τον ίδιο μετέχουν παιδοψυχίατρος, ψυχολόγος, εργοθεραπευτής. Ο παιδοψυχίατρος ή ψυχολόγος κάνει λήψη ιστορικού (ανάπτυξη παιδιού, δυσκολίες στο σχολείο, οικογενειακές σχέσεις) και ο λογοθεραπευτής αξιολογεί το μηχανισμό ανάγνωσης – κατανόησης κειμένου, τη γραφή (αντιγραφή, ορθογραφία, αυθόρμητο γράψιμο), την οπτική και ακουστική διάκριση λέξεων. Τα κατάλληλα εργαλεία που χρησιμοποιούνται κατά την αξιολόγηση σε συνδυασμό με την κλινική παρατήρηση, αποκλείουν ύπαρξη άλλων διαταραχών και αναγνωρίζουν την ύπαρξη Μαθησιακών Δυσκολιών-Δυσλεξίας. Έπειτα, αφού ολοκληρωθεί η διαγνωστική διαδικασία από το σύνολο της ομάδας, γίνεται παραπομπή σε κάποιο δημόσιο φορέα (Κ.Ε.Δ.Δ.Υ ή Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα).

Στον τομέα της αντιμετώπισης ο λογοθεραπευτής είναι ειδικός στην καλλιέργεια της φωνολογικής ενημερότητας που είναι σημαντική για την ανάπτυξη του γραπτού λόγου και του μηχανισμού της ανάγνωσης. Επιπλέον, εφαρμόζει εξειδικευμένα προγράμματα που αφορούν την αντιμετώπιση των πολλαπλών ορθογραφικών λαθών με στόχο τον περιορισμό τους και ασκήσεις εξάσκησης του μηχανισμού ανάγνωσης για να αποκτήσει η ανάγνωση κειμένων αλλά και μεμονωμένων λέξεων ροή και να περιοριστεί στο ελάχιστο ο συλλαβισμός σε επίπεδο λέξης, πρότασης και κειμένου. Ο λογοθεραπευτής είναι ο ειδικός που γνωρίζει την φυσιολογική εξέλιξη του προφορικού λόγου και μπορεί να παρέμβει σε παιδιά σχολικής ηλικία με Ε.Μ.Δ. για την ορθή δόμηση του γραπτού λόγου ώστε οι σκέψεις να μπορούν να αποτυπωθούν σωστά με χρήση κατάλληλου λεξιλογίου και προφορικών εκφράσεων. Παράλληλα με το ειδικό θεραπευτικό πρόγραμμα που θα σχεδιάσει για το κάθε παιδί, θα συνεργαστεί με την υπόλοιπη διεπιστημονική ομάδα για να αντιμετωπιστούν οι όποιες δυσκολίες του παιδιού. Θα συνεργαστεί επίσης με τον δάσκαλο και το σχολείο, για να προωθηθούν οι προφορικές αξιολογήσεις στο παιδί, να το ενθαρρύνουν και να του υπενθυμίζουν να χρησιμοποιεί στην τάξη τις επιτυχείς στρατηγικές που έμαθε. Με αυτό τον τρόπο θα εφαρμοστεί μια ολιστική προσέγγιση για την αντιμετώπιση του προβλήματος, το παιδί θα έχει ανατροφοδότηση από όλους εκείνους που ασχολούνται με τη μαθησιακή του εξέλιξή, θα ενισχυθεί η αυτοπεποίθηση του και θα αρχίσει να του αρέσει το σχολείο  εφόσον οι αποτυχίες θα έχουν πλέον ελαχιστοποιηθεί.

Επισημαίνεται τέλος, ότι το δικαίωμα των λογοθεραπευτών, απόφοιτων των ελληνικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (ΑΤΕΙ), για παροχή υπηρεσιών αξιολόγησης και αντιμετώπισης προβλημάτων τόσο του προφορικού αλλά  και του γραπτού  λόγου (μαθησιακές δυσκολίες- δυσλεξία), είναι νομοθετικά κατοχυρωμένο με το ΠΔ 96/2002 (ΦΕΚ 82 τ.Α' Επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων του τμήματος Λογοθεραπείας της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας).

(Πηγή: Σύλλογος Λογοπαθολόγων Λογοθεραπευτών Ελλάδας -www.selle.gr -info@selle.gr  )

Τι δεν είναι η Δυσλεξία...

Σχολικοί Σύμβουλοι μιλούν για την Δυσλεξία.

   Οι Έλληνες σχολικοί σύμβουλοι, για να δικαιολογήσουν τα αίτια των μαθησιακών προβλημάτων (δυσλεξίας, ανορθογραφίας, αναλφαβητισμός κ.τ.λ.) που προκαλεί η από τα βιβλία τους λανθασμένη διδασκαλία της Ελληνικής γραφής, λένε τα εξής, σχετικά με τα μαθησιακά προβλήματα:  «Μια αιτία για την κρίση αυτή (εννοείται για τα μαθησιακά προβλήματα) θα μπορούσε να θεωρηθεί η  απόσταση που τα διάφορα αλφαβητικά συστήματα έχουν από την γραφή……. Ο προφορικός λόγος διαφοροποιείται   κατά την γεωγραφική τάξη και το γεωγραφικό διαμέρισμα και εξελίσσεται διαρκώς μέσα στο χρόνο, αντίθετα το σύστημα γραφής είναι αναγκαστικά κοινό για όλους  τους ομιλητές και διότι οι άνθρωποι δένονται συναισθηματικά με τη γραπτή μορφή των λέξεων της γλώσσας τους.. Δε διαβάζουμε γράμμα προς γράμμα, αλλά αναγνωρίζουμε τα σχήματα των λέξεων ως σύνολα με   τον ίδιο τρόπο που αναγνωρίζουμε τα πρόσωπα των φίλων μας. Το πρόβλημα αυτό ξεπερνιέται με την κατάλληλη διδασκαλία, παραμένει   όμως για τους δυσλεξικούς μαθητές... Μια δεύτερη, και ουσιαστικότερη, αιτία για την κρίση των   σχολείων είναι ότι η κριτική ανάγνωση ενός κειμένου καθώς και η γραπτή έκφραση είναι επίκτητες ικανότητες και όχι έμφυτες,  όπως ο προφορικός λόγος......   Ο κόσμος της γραφής είναι για το μέσο άνθρωπο ο κόσμος των ανεξέλεγκτων  διισταμένων απόψεων......Ένας Γάλλος, Γερμανός ή Έλληνας χρειάζεται είκοσι χρόνια,  για να αποκτήσει πλήρη ευχέρεια στο γραπτό λόγο»..... («Έκθεση-Έκφραση για το Λύκειο»,   τεύχος Α', Χρ. Τσολάκη Δ. Τομπαϊδη κ.α.). Ωστόσο  αυτά είναι λάθος ή απόψεις που ισχύουν για άλλες γραφές, γιατί:

α)  Και ο γραπτός και ο προφορικός  λόγος (η γλώσσα) δεν είναι κάτι το έμφυτο, αλλά το επίκτητο. Έμφυτα είναι μόνο η γλωσσο-γραμματική ικανότητα του ανθρώπου  (λόγω: λογικής, αυτιών, στόματος, ματιών, γλώσσας κ.τ.λ.), όπως λέει ο Επίκουρος. Αν δεν ήταν έτσι, όλοι οι άνθρωποι θα μιλούσαν την ίδια γλώσσα. Παρέβαλε και ότι όταν γεννηθεί ο άνθρωπος, όπως τα ζώα, δεν γνωρίζει ούτε γραφή ούτε γλώσσα και το ποια γλώσσα  και ποια γραφή θα χρησιμοποιεί εξαρτάται από το αυτές που θα του μάθουν οι άλλοι. Τώρα, επειδή η γραφή διδάσκεται μετά που θα μάθουμε τη γλώσσα (σε πιο μεγάλη ηλικία) και συνάμα η γραφή είναι κάτι το διαφορετικό από τη γλώσσα, γι αυτό και αντιμετωπίζουν διαφορετικά προβλήματα.

β) Η Ελληνική γραφή δεν είναι ιστορική, για να λέμε τα πιο πάνω (δηλαδή ότι είναι δύσκολη ή ότι εκεί άλλα βλέπουμε και άλλα διαβάζουμε… ). Ιστορικές είναι π.χ. οι γραφές με λατινικούς χαρακτήρες και επομένως εκεί ισχύουν κάποια από τα ως άνω αναφερόμενα και απ΄όπου (από τα βιβλία διδασκαλίας των γραφών αυτών) αντέγραψαν οι ως άνω Έλληνες σχολικοί συγγραφείς χωρίς να ελέγξουν, αν αυτά ισχύουν και στην Ελλάδα.

Σαφώς πολλές γραφές είναι φοβερά δύσκολες στην εκμάθησή τους και ως απ’ αυτό προκαλούν σε πολλούς μαθητές ψυχική διαταραχή - δυσλεξία. Για παράδειγμα η Κινέζικη  γραφή έχει κάπου 50.000 ιδεογράμματα, κάτι που δίδει και το μέτρο της δυσκολίας της και για να διαβάσει κάποιος μια εφημερίδα, θα πρέπει να ξέρει τουλάχιστον 3.000 ενώ, για να διαβάσει λογοτεχνία, 6.000 περίπου! Έτσι η κινέζικη γραφή απαιτεί αυξημένες πνευματικές ικανότητες ή εδώ, για να μάθουμε να γράφουμε και να διαβάζουμε, θα πρέπει να διαθέτουμε και πάρα πολύ μυαλό και πάρα πολύ χρόνο, για να απομνημονεύσουμε ένα-ένα τα ιδεογράμματα.  Κάτι τέτοιο ισχύει και στις γραφές με λατινικούς χαρακτήρες (αγγλική κ.α.) λόγω ιστορικής γραφής, αφού και εδώ θα πρέπει να απομνημονεύσουμε μια-μια την ορθή γραφή των λέξεων μια και οι πιο πολλές λέξεις δεν γράφονται ως προφέρονται, αλλά ως γράφονται στην λατινική ή στην αρχαία Ελληνική, πρβλ π.χ. Ελληνικά: ιδέα, τιταν, Ευρώπη… = αγγλικά idea, titan, Europe … (προφορά: «αϊντία», «ταϊτάν», «γιούροπ»…). Αυτή η δυσκολία στην Ελληνική γραφή, όπως θα δούμε πιο κάτω, δεν υπάρχει και ως απ΄αυτό δεν θα έπρεπε να υπάρχει δυσλεξία σε Έλληνες μαθητές. (Περισσότερα για την «ιστορική γραφή» βλέπε πιο κάτω .)

(Πηγή:  http://www.krassanakis.gr/illiteracy.htm )

Ψυχολόγος μιλά για την Δυσλαξία.

   Σύμφωνα με τη ψυχολόγο Μυρσίνη Κωστοπούλου, η δυσλεξία είναι μαθησιακή διαταραχή νευρολογικής φύσεως, η οποία επηρεάζει αρνητικά την εκμάθηση και την επεξεργασία της γλώσσας. Εκδηλώνεται με δυσκολίες στην ανάγνωση, στη γραφή, στην ορθογραφία και άλλοτε στην αριθμητική. Για την ίδια, η δυσλεξία οφείλεται στην αλληλεπίδραση γενετικών και νευρο-βιολογικών μηχανισμών, είναι κληρονομική (εμφανίζεται συχνότερα σε βιολογικούς συγγενείς πρώτου βαθμού) και πρόσφατες έρευνες εντοπίζουν τις ρίζες της σε συγκεκριμένο γονίδιο. Τα λεγόμενα αυτά της κ. Κωστοπούλου από ψυχολογικής άποψης είναι πάρα πολύ σωστά. Απλώς μιλά γενικά και συνάμα φαίνεται να μη λαμβάνει υπόψη της και τους παράγοντες των δύσκολων γραφών και τη λανθασμένη ή ακατανόητη διδασκαλία, καθώς και τους άλλους λόγους που είδαμε πιο πριν. Κάτι, όμως, που παραδέχθηκε σε μια επικοινωνία που είχαμε μαζί  και κατά την οποία βγήκαν πολλά από τα συμπεράσματα που βλέπετε εδώ.  Φυσικά, το ευερέθιστο ή ο αγχωτικός χαρακτήρας ενός παιδιού από μόνος του δεν είναι και η αιτία που έγινε δυσλεξικό. Για να γίνει ένα παιδί δυσλεξικό φταίνε και οι άλλοι λόγοι (ή μέρος αυτών) που είδαμε πιο πριν. Φυσικά και η δυσλεξία αυτή καθ’ αυτή δεν είναι κληρονομική. Κληρονομικός  είναι ο χαρακτήρας και, αν αυτός είναι αγχωτικός ή νευρωτικός, υπάρχει και το ενδεχόμενο, αν δεν σε προσέξουν, να γίνεις δυσλεξικός.

(Πηγή:  http://www.krassanakis.gr/illiteracy.htm )

Τα αρχαία ελληνικά βοηθούν την λειτουργία του εγκεφάλου...

Ο κ. Παπαμαρινόπουλος αναφέρεται σε πειράματα που απέδειξαν ότι με τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών επιταχύνονται οι μετρήσιμοι δείκτες της Λεκτικής Νοημοσύνης και της Αφαιρετικής Σκέψης. Τονίζει επίσης την περίπτωση, κατά την οποία η Αυστραλή πανεπιστημιακή ερευνήτρια Kate Chanock περιγράφει σε βιβλίο της, που εκδόθηκε το 2006, πώς κατόρθωσε να μετατρέψει έναν αγγλομαθή δυσλεξικό σε μη δυσλεξικό με τα Αρχαία Ελληνικά! Τέλος, ο κ. Παπαμαρινόπουλος τονίζει ότι από φέτος τα μεν παιδιά του Δημοτικού στην περιοχή της Οξφόρδης στην Αγγλία, με επιστημονική πρόταση, επιπροσθέτως των μαθημάτων τους θα μαθαίνουν Αρχαία Ελληνικά, τα δε αντίστοιχης ηλικίας Ελληνόπουλα, με πολιτική απόφαση δεν θα διδάσκονται την αρχαία ελληνική γλώσσα, αλλά. Αγγλικά.

Έχοντας κάποιος υπόψη τα πιο πάνω αλλά και πολλά άλλα που προέκυψαν από έρευνες και μελέτες για την αρχαία ελληνική γλώσσα και τη συμβολή της στον παγκόσμιο πολιτισμό, διερωτάται γιατί εμείς οι Έλληνες κατέχουμε μιαν από τις τελευταίες θέσεις στην παγκόσμια βιβλιογραφία όσον αφορά στο ευρύτατο αυτό θέμα. Ανατρέχουμε σε ξένη βιβλιογραφία και σπεύδουμε να ενημερωθούμε για τα αποτελέσματα επιστημονικών συνεδρίων και ερευνών, ώστε να γίνουμε κι εμείς μέτοχοι των τελευταίων εξελίξεων αναφορικά με τη δική μας γλώσσα και το δικό μας πολιτισμό. Μας ικανοποιεί βέβαια το γεγονός ότι ξένοι ειδικοί εισηγούνται ένα άνοιγμα προς τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και προωθούν τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας ακόμα και από το Δημοτικό.

Από την άλλη, όμως, προκαλεί θλίψη η αδιαφορία του σύγχρονου Ελληνισμού για το μεγάλο θησαυρό που οδήγησε στο ελληνικό θαύμα και που πάντα τον αξιοποιούν όλοι οι άλλοι εκτός από εμάς. Οι μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται για να προσαρμοστεί η κοινωνία στις ανάγκες που δημιουργεί η πρόοδος του σύγχρονου πολιτισμού. Αντίθετα, γίνονται για να προσαρμοστεί η επιτευχθείσα πρόοδος στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. Το ίδιο και οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις. Δεν γίνονται για να προσαρμοστεί η κοινωνία στο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά για να προσαρμοστεί το εκπαιδευτικό σύστημα στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. 

Και έχει πολλές ανάγκες μια σύγχρονη κοινωνία, όχι μόνο τεχνολογικές, αλλά περισσότερο ανάγκες που αφορούν στον άνθρωπο ως ανώτερο πνευματικό ον, ανάγκες που σχετίζονται με πανανθρώπινες αρχές και αξίες. Όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε αυτό, τόσο πιο πολλές πιθανότητες έχουμε να φτιάξουμε μια παιδεία που θα είναι και πάλι οδηγός και όχι ουραγός στο παγκόσμιο επιστημονικό και πολιτισμικό πεδίο.

( Επιμέλεια: ΧΡHΣΤΟΣ ΠΑΝΤΕΛΙΔΗΣ,Φιλόλογος, Πρώτος Λειτουργός Εκπαίδευσης,Παράθεση της επιστολής του Δρ. Παπαμαρινόπουλου στην εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ".)

(Πηγή: http://www.logiosermis.net/2011/09/blog-post_1354.html#ixzz2rmadzCeH )

Τα αρχαία ελληνικά θεραπεύουν την Δυσλεξία....

   Σύμφωνα με την θεωρία, του Καθηγητού της Φιλολογίας Eric Havelock η οποία στηρίζεται στον Πλάτωνα, το αρχαίο Ελληνικό αλφάβητο προκάλεσε πακτωλό αφηρημένων εννοιών στον Αρχαίο Ελληνικό…. κόσμο, λόγω ενεργοποίησης του εγκεφάλου των χρηστών του.

   Στον συνεδριακό τόμο των τετρακοσίων σελίδων «Alphabet and the Brain, έκδοση Springer του 1988» παρουσιάζονται τα συμπεράσματα πλήθους κορυφαίων επιστημόνων φιλολόγων, γλωσσολόγων και άλλων ειδικοτήτων, πλην Ελλήνων αντιστοίχων ειδικοτήτων.

Επιμελητές της έκδοσης ήταν ο Καθηγητής της Ιατρικής Charles Lumsden του Πανεπιστημίου του Τορόντο και ο Διευθυντής του Κέντρου Θεωρίας της Επικοινωνίας “Marchal McLuhan” Derrick De Kerckhove.

   Tα επιστημονικά αποτελέσματα τα οποία υποστηρίζουν την θεωρία του Havelock είναι τα εξής:

1. Η περιοχή Broca, που βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου, ενεργοποιήθηκε λίγο περισσότερο, λόγω του Ελληνικού αλφαβήτου διότι χρησιμοποιήθηκαν επιτυχώς φωνήεντα σε γραφή για πρώτη φορά.

2. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος επαναπρογραμματίστηκε ριζικώς.

3. Η πιο πάνω αναφερθείσα συγκλονιστική μεταβολή στην λειτουργία του εγκεφάλου προκάλεσε μία ουσιώδη αλλαγή στην ψυχολογία των χρηστών του αλφαβήτου από την οποία προέκυψε η ανάγκη επικοινωνίας των πολιτών δια της λειτουργίας του θεάτρου.

   Οι δημοσιευμένες έρευνες της επιστημονικής ομάδας του Ιωάννη Τσέγκου παρουσιάζονται στο βιβλίο «Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΩΝ ΤΟΝΩΝ». Σε αυτές, αλλά και σε νεώτερες έρευνες 1999-2010, απέδειξαν ότι οι μετρήσιμοι δείκτες της Λεκτικής Νοημοσύνης και της Αφαιρετικής Σκέψης με αποδεκτές τεχνικές επιταχύνθηκαν σε ομάδα 25 μη-δυσλεξικών παιδιών. Η διδασκαλία στα παιδιά αυτά καθώς και οι μετρήσεις των δεικτών άρχισαν από την ηλικία των 8 ετών και συνεχίστηκαν μέχρι και τα 12 χρόνια τους.

   Οι ίδιοι δείκτες επιβραδύνθηκαν στην ισάριθμη ομάδα μη-δυσλεξικών παιδιών τα οποία δεν διδάχθηκαν εβδομαδιαίως και εξωσχολικώς επί δίωρο την Αρχαία Γλώσσα. Ας σημειωθεί ότι οι δύο ομάδες διδάχθηκαν τα ίδια προγραμματισμένα μαθήματα στο κανονικό ωράριο η δε στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων έγινε με γενικώς αποδεκτό πρότυπο. Ωστόσο, η Αυστραλή Πανεπιστημιακή ερευνήτρια Kate Chanock έκανε ένα βήμα παράλληλο ως προς τον Ιωάννη Τσέγκο διότι στο έργο της «Help for a dyslexic learner from an unlikely source: the study of Ancient Greek, Literacy 2006» περιγράφει πως κατέστησε ένα αγγλομαθή δυσλεξικό σε μη-δυσλεξικό με τα Αρχαία Ελληνικά!

(Πηγή: http://www.defencenet.gr/defence/o/41795 )